|
ΟΜΑΔΑ 2η
ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
Βρισκόμαστε στις αρχές του εικοστού αιώνα. Οι Βούλγαροι έχουν διεισδύσει στη Μακεδονία. Οργανώνουν αντάρτικες ομάδες, κομιτάτα, στέλνουν πράκτορες και πιέζουν τους κατοίκους, τους ιερείς, τους δασκάλους να δηλώσουν ότι ανήκουν στην ανεξάρτητη βουλγαρική εκκλησία. Στόχος τους είναι να προκαλέσουν την ευαισθησία της κοινής ευρωπαϊκής γνώμης και την παρέμβαση των ευρωπαϊκών δυνάμεων για να εξαναγκάσουν την Τουρκία να δεχθεί λύση που θα εξυπηρετούσε τα σχέδια τους, δηλαδή αυτόνομη Μακεδονία, ώστε να τη προσαρτήσουν στο κράτος τους, όπως είχε γίνει με την Ανατολική Ρωμυλία.
Η Ελλάδα στα σχέδια τους αυτά αντέδρασε με την οργάνωση του
Μακεδονικού κομιτάτου, την τοποθέτηση του Λάμπρου Κορομηλά στο προξενείο Θεσσαλονίκης και την αποστολή αξιωματικών του ελληνικού στρατού για την υπεράσπιση της Μακεδονίας.
Παράλληλα ενισχύθηκαν τα σχολεία και περιφρουρήθηκαν οι εκκλησίες. Οι σπουδαιότεροι από τους αγωνιστές που έδρασαν στη Μακεδονία ήταν: Ο Γκόνος Γιώτας, ο Σαράντος Αγαπηνός (Τέλλος Άγρας), ο Ιωάννης Δεμέστιχας, (Νικηφόρος), ο Παύλος Μελάς (Μίκης Ζέζας) κ.ά. Όμως ανέλαβαν δράση και απλοί χωρικοί, δάσκαλοι, ιερείς παιδιά που βοήθησαν καθοριστικά τον αγώνα όπως για παράδειγμα παιδιά που μετέφεραν κρυφά μηνύματα στους Μακεδονομάχους, ηρωικές δασκάλες που έδωσαν τη ζωή για τα παιδιά και τα σχολεία τους, ιερείς που δεν δίστασαν να μπουν μέσα στον αγώνα.
Αναζητώντας τα πρόσωπα των Μακεδονομάχων μέσα από ιστορικές πηγές και φωτογραφίες ξεχωρίσαμε τους:
Τέλλο Άγρα
| Άγρας ήταν το ψευδώνυμο του Μακεδονομάχου Σαράντου Αγαπηνού, αξιωματικού του ελληνικού στρατού από τους Γαργαλιάνους της
Πελοποννήσου. Έφτασε σαν
αρχηγός στο Βάλτο και αγωνίστηκε σκληρά για να διώξει από εκεί τους κομιτατζήδες. Στον αγώνα έμπαινε πρώτος κι άνοιγε με το κορμί του δρόμο. Με τη λεβεντιά του είχε γίνει παράδειγμα για τους αντάρτες . θεριό ανήμερο στη μάχη, γελαστός Χριστός την ώρα της ανάπαυσης, δίκαιος στην κρίση του . Η προσωποποίηση της αγάπης και της συγγνώμης, αλλά και τιμωρός, σπάνια χαρίσματα για έναν άνθρωπο. |
Άγρας
, Νικηφόρος στη λίμνη
Γιαννιτσών το 1906 |
Είχαν τρομερή τύχη οι περιοχές της δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας να δουν αρχηγούς σαν το Μελά και τον Άγρα. Σκοτώθηκε στα 1906 όταν πήγε με το Μίγκα και χωρίς συνοδεία να διαπραγματευτεί με τους Βουλγάρους ώστε να λυθεί το πρόβλημα της Μακεδονίας με ειρηνικό τρόπο. Αρχικά οι Βούλγαροι τους υποδέχτηκαν καλά αλλά στη συνέχεια τους συνέλαβαν, τους έδεσαν και με μαρτύρια ξυπόλητους τους γύριζαν αιχμάλωτους σ' όλα τα χωριά της περιοχής . Τέλος τους κρέμασαν σε μια καρυδιά έξω από το Τέχοβο.
Παρατηρώντας τις φωτογραφίες του, το βλέμμα του μας φανερώνει την αποφασιστικότητα του για τη νίκη και παρ' όλες τις δυσκολίες και την αρρώστια έδειχνε αισιόδοξος και χαμογελαστός.
Γκόνος
Γιώτας
|
Ο Γκόνος Γιώτας γεννήθηκε στα Γιαννιτσά στα 1980. Ήταν σλαβόφωνος με ελληνική καρδιά και από τα 1900- 1904 πολεμούσε με τους Βουλγάρους κατά των Τούρκων. Μόλις ήρθαν τα πρώτα ελληνικά σώματα άφησε τους Βουλγάρους και μπήκε μαζί τους στη λίμνη. Ήξερε κάθε μονοπάτι της λίμνης και οδηγούσε τον καθένα ώστε να μη χάνεται σ' αυτή. Όλοι τον ονόμαζαν το "στοιχειό του Βάλτου". Έδωσε πολλές μάχες με τους άνδρες του σκοτώνοντας Τούρκους και Βουλγάρους. Σκοτώθηκε στα 1904 σε ενέδρα που του έστησαν.
Στις φωτογραφίες τον είδαμε δυνατό και θαρραλέο μέσα από το βλέμμα και το ύφος του, ενώ ο σταυρός στο στήθος του φανέρωνε σ' όλους την πίστη του.
|
Ο
Αλέξανδρος Μαζαράκης
του Προξενίου
Θεσσαλονίκης με τους
Γκόνο και Λάζο |
Ιωάννης Δεμέστιχας
Έλληνας αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού. Ήρθε στη Μακεδονία και συγκεκριμένα στο βάλτο στα 1904. Ο ερχομός του σήμαινε την αρχή του αγώνα. Συνεργάστηκε με τον Τέλλο Άγρα και τον Γκόνο Γιώτα. Μέσα από τις φωτογραφίες τον είδαμε δυνατό, αντρειωμένο με πίστη για τη νίκη.
|
Θανάσης
Τρίκας
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
