|
Η γλυπτική διακόσμηση στα αετώματα του Παρθενώνα διήρκεσε πέντε χρόνια, 437 - 432 π.Χ. και ήταν το τελευταίο μέρος των εργασιών στο ναό.
Καθεμιά από τις συνθέσεις των δύο αετωμάτων είχε μήκος
28μ. και οι μορφές στο κέντρο είχαν ύψος περίπου
3μ. Συνολικά ξεπερνούσαν τις 50 μορφές και στις δύο συνθέσεις μαζί, από τις οποίες σήμερα σώζονται μόνο ελάχιστες.
Τα θέματα και στις δύο συνθέσεις ήταν εμπνευσμένα από την μυθολογία και αφορούν και τα δύο τη θεά Αθηνά που ήταν η προστάτιδα της Αθήνας. Το αέτωμα πάνω από την κύρια είσοδο του Παρθενώνα
(ανατολικό αέτωμα) παριστάνει τη
γέννηση της Αθηνάς από το κεφάλι του Δία. Το αέτωμα της πίσω πλευράς του ναού
(δυτικό αέτωμα) παριστάνει τη διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για το ποιος θα γινόταν προστάτης της Αθήνας.
Όσες απ' αυτές διατηρήθηκαν ως τα χρόνια του Μοροζίνη και διασώθηκαν από την φοβερή έκρηξη, αρπάχτηκαν από τον
Έλγιν και βρίσκονται σήμερα στο
Βρετανικό μουσείο.
Στο
ανατολικό αέτωμα, όπου παριστάνεται με θεϊκή μεγαλοπρέπεια η γέννηση της θεάς Αθηνάς, δεσπόζουν στο κέντρο αντικριστές οι δύο κύριες μορφές.
Πηγή:
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ
Ο Δίας αριστερά καθισμένος στο θρόνο του, με το σκήπτρο στο αριστερό του χέρι και τον κεραυνό στο δεξί, έχει απέναντί του όρθια, πάνοπλη και ολόχαρη την Αθηνά που μόλις έχει γεννηθεί μέσα από το κεφάλι του. Πίσω της εικονίζεται γυμνός και όρθιος ο θεός Ήφαιστος, κρατώντας το τσεκούρι με το οποίο είχε χτυπήσει το κεφάλι του Δία. Καθιστή πίσω από το Δία και την Αθηνά, βρίσκονται αντίστοιχα η Ήρα και ο Ποσειδώνας, που έκπληκτοι μπροστά στο γεγονός, παρακολουθούν το θαύμα. Δεξιά και αριστερά βρίσκονται άλλοι θεοί που παρακολουθούν και μετέχουν στο ευχάριστο γεγονός.
Στην αριστερή άκρη του αετώματος απεικονίζεται το τέθριππο άρμα του Ήλιου που ανατέλλει από τον Ωκεανό και κατευθύνεται προς το κέντρο, ενώ δεξιά απεικονίζεται το τέθριππο άρμα της Σελήνης, που φεύγει για να βυθιστεί στον Ωκεανό.
Στο
δυτικό αέτωμα, όπου παριστάνεται ο μύθος της φιλονικίας του Ποσειδώνα και της Αθηνάς για την πόλη Αθήνα δεσπόζουν στο κέντρο αντικριστές οι δύο κύριες μορφές. Οι δύο θεοί, εικονίζονται με τα σύμβολά τους, όρθιοι με ζωηρή παραστατικότητα.
Πηγή:
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ
Το γυμνό ρωμαλέο κορμί του Ποσειδώνα τινάζεται βίαια προς τα πίσω, είναι νευρικός και αβέβαιος για τη νίκη του στον αγώνα. Αντίθετα η θεά Αθηνά με τη μεγαλόπρεπη στάση της φανερώνει τη σιγουριά της για τη νίκη. Κοντά στους δύο θεούς εικονίζονται τα σημάδια - σύμβολα, η ελιά και η πηγή με το θαλάσσιο νερό, τα δώρα που πρόσφεραν οι δύο θεοί για να αποκτήσουν την προστασία της πόλης.
Δεξιά και αριστερά από τους θεούς ήταν τα άρματα που τους έφεραν στα βράχια της Ακρόπολης για τον αγώνα. Το άρμα της Αθηνάς το οδηγούσε η Νίκη και το άρμα του Ποσειδώνα η Αμφιτρίτη ή κάποια άλλη από τις Νηρηίδες. Τα άρματα τα συνόδευαν οι αγγελιοφόροι των θεών, ο Ερμής και η Ίρις. Τον αγώνα παρακολουθούσαν ο Κέκροπας και ο Ερεχθέας με τις οικογένειές τους. Στις δυο γωνιές του αετώματος εικονίζονται ο Κηφισός και ο Ιλισός ή ίσως δύο άλλοι ήρωες της Αττικής.
Πολλές αμφισβητήσεις και ποικίλες γνώμες διατυπώθηκαν σχετικά με το ποιος καλλιτέχνης δημιούργησε τα αετώματα του Παρθενώνα. Τελικά όμως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και το έργο αυτό είναι του μεγάλου γλύπτη Φειδία και των μαθητών του.
|
|
