|
Όλοι οι φιλόσοφοι προσπαθούσαν να εξηγήσουν τα φυσικά φαινόμενα. Είχαν στραμμένο το ενδιαφέρον τους έξω από τον άνθρωπο, στην ύλη, στον γύρω του κόσμο και στο σύμπαν. Ο Σωκράτης ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που ενδιαφέρθηκε για τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, για την ψυχή του, για τη γνώση, για την αρετή, για το καλό και το κακό, για το δίκαιο και το άδικο. Συμβούλευε τους νέους να είναι τίμιοι και ηθικοί, να πιστεύουν στην αθανασία της ψυχής και ν' ακολουθούν πάντα το δρόμο της αρετής. Γιατί μέσα από την αρετή θα έβρισκαν την ευτυχία που αναζητούσαν. Έλεγε πως τα πνευματικά αγαθά έχουν μεγαλύτερη αξία από τα υλικά και συμβούλευε τους συνομιλητές του να υπακούουν πιστά τις αδυναμίες της Δημοκρατίας και αυτό ενοχλούσε ορισμένους άρχοντες της πόλης οι οποίοι καταπατούσαν τους κανόνες της. Στις διδασκαλία του δεν αναφερόταν στους γνωστούς θεούς αλλά σε ένα θεό και στο εσωτερικό του "δαιμόνιο", μια θεότητα δηλαδή που τον οδηγούσε πάντα προς το καλό και που δεν ήταν άλλη από τη συνείδησή του. Θύμιζε μάλιστα στους συνομιλητές του ότι το δίκαιο και το σωστό δεν βρίσκονται πάντα με το μέρος των πολλών.
Όμως αυτές του οι συζητήσεις, ιδιαίτερα γύρω από τον ένα θεό, κακοφαίνονταν σε πολλούς. Όπως γίνεται συχνά - και θα γίνεται πάντα - κάθε καινούργια σκέψη, κάθε καινούργια θεωρία, βρίσκει τρομερή αντίδραση από τους ηγέτες αλλά και από τον κόσμο. Για παράδειγμα φέρνουμε το Γαλιλαίο που τόλμησε να πει ότι η Γη κινείται γύρω από τον ήλιο και όχι ο ήλιος γύρω από τη Γη και η παπική εκκλησία τον καταδίκασε να καεί στην πυρά και θα το έκαιγε αν την τελευταία στιγμή δεν "παραδεχόταν" το λάθος του. Το ίδιο έγινε και με το Σωκράτη. Τις καινούργιες του θεωρίες γύρω από το Θεό, γύρω από τον άνθρωπο και τη Δημοκρατία, δεν τις είδαν με καλό μάτι αρκετοί από τους άρχοντες της πόλης. Αυτός ο φιλόσοφος έφερνε τα πάνω-κάτω! Έτσι, σιγά-σιγά, σχηματίστηκε ένα ρεύμα εναντίον του. Και βρήκαν αρκετά, πράγματα σε βάρος του για να τον κατηγορήσουν. Διάδωσαν ότι με τις παράξενες θεωρίες του διαφθείρει τους νέους.
Ότι έδειχνε ασέβεια προς του θεούς. Ότι ήταν εχθρός της Δημοκρατίας. Ότι δύο από τους μαθητές τους, ο Αλκιβιάδης και ο Κριτίας (ένας από τους τριάντα τυράννους), είχαν κάνει πολύ κακό στην πόλη τους. Αλλά η αντιπάθειά τους προς το Σωκράτη πρωτοάρχισε όταν στην περίφημη Δίκη των Στρατηγών, όταν ήταν πρύτανης στο δήμο, δεν δέχτηκε να ψηφίσει τη θανατική τους καταδίκη. Οι στρατηγοί αυτοί είχαν κατηγορηθεί ότι στην περίφημη και νικηφόρα ναυμαχία στις Αργινούσες, δεν περιμάζεψαν από τη θάλασσα τους νεκρούς Αθηναίους στρατιώτες.
Οι αντίπαλοί του κατηγορούσαν ακόμα το Σωκράτη και σαν σοφιστή. Οι σοφιστές ήταν κι αυτοί φιλόσοφοι, με καινούργιες επαναστατικές πολλές φορές θεωρίες και οι πολιτικοί, επειδή ξεγύμνωναν τις αδυναμίες τους, τους θεωρούσαν αντιπάλους και τους είχαν δυσφημίσει. |
 |
Όλοι αυτοί οι ψίθυροι εναντίον του Σωκράτη, όλη η αντιπάθεια προς το πρόσωπό του και κυρίως ο φθόνος, οδήγησαν τρεις επώνυμους πολίτες στην απόφαση να τον κατηγορήσουν επίσημα, να τον μηνύσουν και να τον φέρουν σε δίκη, με τι κατηγορίες που αναφέραμε πιο πάνω. Και οι τρεις αυτοί επώνυμοι Αθηναίοι πολίτες ήταν: ένα πολιτικός που το έλεγαν Άνυτο, ένας ποιητής, ο Μέλητος και ένας ρήτορας, ο Λύκωνας. Ο Μέλητος ανάλαβε να στηρίξει την κατηγορία στο δικαστήριο και να προτείνει την ποινή. Και η κατηγορία ήταν, όπως είπαμε, ότι ο Σωκράτης διαφθείρει τους νέους, ότι δείχνει ασέβεια προς τους θεούς και είναι εχθρός της Δημοκρατίας. Η ποινή του δικαστηρίου γι' αυτές τις τρεις κατηγορίες ήταν ο Θάνατος!
Πηγή:
ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Κείμενο: ΠΟΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΚΗΣ
Εικόνες: SEVERINO BARALDI
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΡΑΤΙΚΗ
|
|
